Renovatie van een universiteitsbibliotheek uit de jaren zestig op een campus die in gebruik blijft; een niet alledaagse opdracht. Alleen daarom al was dit een uniek project voor mij als projectleider. Maar er zijn meer redenen die dit een onvergetelijke ervaring maakten. Dit zijn de drie belangrijkste.

1. Improvisatie

Zoals gezegd bleven studenten, leraren en medewerkers gewoon gebruik maken van de omgeving van de bibliotheek tijdens onze werkzaamheden. Op een paar meter van de bouwplaats volgden dagelijks duizenden studenten colleges, maakten tentamens of studeerden. En sommige werkzaamheden maken nou eenmaal geluid, daar doe je niets aan. Voor mij betekende dat nadenken over manieren om overlast te beperken, veel overleg met alle betrokken partijen en nauwgezet plannen om bepaalde werkzaamheden juist op dát moment te laten plaatsvinden, maar vooral ook improvisatie. Sommige dingen vergen wat denkwerk, maar zijn uiteindelijk goed planbaar. Bijvoorbeeld een soepele aan- en afvoer van bouwmaterialen, het werken met geluidswerende voorzieningen en speciaal materieel en het uitvoeren van gehorige werkzaamheden op relatief rustige tijdstippen. Of het bepalen van de meest veilige plek voor de hijskraan. Voor andere uitdagingen moet je ter plekke een oplossing verzinnen. Improviseren dus. Zo hadden we de werkzaamheden voor een nieuwe dakopbouw bewust tijdens de zomermaanden ingeroosterd. Vaak de droogste periode van het jaar, maar juist die zomer regende het weken en weken achter elkaar. Zorg er dan maar eens voor dat alle boeken droog blijven als het dak open ligt. Dat probeerden we zoveel mogelijk te voorkomen. Over uitdagingen gesproken!

2. Technisch uitdagend

De functie van de Erasmusbibliotheek is met de tijd veranderd en dat stelt andere eisen aan de indeling. Van een stille ruimte waarin de boeken centraal staan naar een plek waar studenten kunnen studeren en elkaar te ontmoeten. De architect had een hoogwaardig en mooi ontwerp gemaakt om de bibliotheek klaar te maken voor de toekomst en tegelijkertijd het oorspronkelijke karakter van het gebouw weer zichtbaar te maken. Aan mij als projectleider de taak om dat ontwerp samen met mijn team technisch uitvoerbaar te krijgen. Dat maakte de klus technisch inhoudelijk uitdagend, zeker omdat tijdens de laatste renovatie van de bibliotheek niet altijd is gekozen voor de mooiste oplossingen. De in die tijd gemetselde brandscheidingen zijn vervangen door glas om de open constructie van het gebouw weer zichtbaar te maken. We hebben ook gevoelsmatig meer ruimte gecreëerd met behulp van grote vides en een nieuwe hoofdtrap. De kozijnen hebben we juist weer teruggebracht naar de oorspronkelijke stijl. Een stijl die verloren was gegaan toen bij de laatste renovatie dubbel glas was geplaatst.

3. Betrokken opdrachtgever

De bibliotheek vormt het kloppend hart van de universiteit, dus de verwachtingen van de renovatie waren hooggespannen. De opdrachtgever was zeer nadrukkelijk betrokken bij het project en had een groot team samengesteld om daaraan mee te werken. Als projectleider had ik nauw contact met leden uit dit team om praktische zaken af te stemmen, of oplossingen voor te leggen die recht doen aan het ontwerp, de wensen van de klant én zowel technisch als financieel haalbaar zijn. Hoe zorg je er samen met je team voor dat studenten, docenten en medewerkers inderdaad nauwelijks overlast ervaren? Dat de opdrachtgever precies op tijd akkoord geeft voor gebruik van een bepaald materiaal? Of dat werkzaamheden die gefaseerd plaatsvinden niet uitlopen zodat alle deadlines worden gehaald? Dat doe je door nauwgezet te plannen en snel creatieve oplossingen te verzinnen als zaken even niet zo lopen als jij wilt. Elke dag uitdagend dus, maar wel een leuke uitdaging!

Dat de bibliotheek de Publieksprijs van de Rotterdamse architectuurprijs heeft gewonnen, zie ik wel als teken dat het ons goed is gelukt om ambitie, esthetiek, techniek en financiën op het juiste moment samen te brengen. Ja, zo’n project blijft je als projectleider wel bij.”

Lees ook de blog van mijn collega: